بازرگانی 
تجارت بین المللی
کالای متروکه در گمرک: هرآنچه باید بدانید
کالای متروکه در گمرک به کالا هایی گفته می‌شود که مالک یا صاحب آن‌ها به هر دلیلی نتوانسته یا نخواسته در مهلت مقرر، اقدامات لازم برای ترخیص آن ها را انجام دهد. کالا های متروکه، طبق قوانین گمرکی، پس از گذشت یک مدت مشخص، مشمول مقررات خاصی می‌شوند و ممکن است برای فروش، مزایده یا حتی امحا آماده شوند. در این مقاله به طور کامل مفهوم کالای متروکه، فرایند های قانونی مرتبط و نکات کلیدی برای جلوگیری از متروکه شدن کالا را بررسی می‌کنیم.
کالای متروکه چیست؟
کالای متروکه به کالا هایی اطلاق می‌شود که پس از ورود به گمرک و گذشت مهلت قانونی ترخیص، همچنان در انبار های گمرکی باقی مانده‌اند. این وضعیت معمولاً به دلایلی مانند عدم پرداخت حقوق گمرکی، نقص مدارک ترخیص یا مشکلات مالی صاحب کالا رخ می‌دهد.
مهلت قانونی برای ترخیص کالا
طبق قوانین گمرک ایران، مهلت قانونی برای ترخیص کالا معمولاً سه ماه از تاریخ ورود به گمرک است. در موارد خاص، این مدت ممکن است تمدید شود. اگر صاحب کالا در این بازه زمانی موفق به ترخیص نشود، کالا به عنوان متروکه شناخته می‌شود.
چگونگی رسیدگی به وضعیت کالای متروکه
مراحل رسیدگی به کالا های متروکه شامل مراحل زیر است:
- اطلاع‌رسانی به مالک کالا: گمرک ابتدا مالک را از وضعیت کالا و مدت زمان باقی‌مانده برای ترخیص کالا آگاه می‌کند.
- انتقال کالا به انبار های سازمان اموال تملیکی: پس از انقضای مهلت قانونی، کالا به انبار های سازمان اموال تملیکی منتقل میگردد.
- ارزیابی کالا: کارشناسان گمرک پس از بررسی کامل، ارزش کالا را تعیین می‌کنند.
- مزایده یا فروش کالا: کالا هایی که قابلیت فروش دارند را از طریق مزایده میفروشند.
- امحا یا بازگشت کالا به کشور مبدأ: اگر کالا شرایط فروش نداشته باشد، ممکن است امحا شود یا به کشور مبدأ عودت داده شود.
دلایل متروکه شدن کالا در گمرک
متروکه شدن کالا در گمرک می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد که ناشی از عوامل اداری، مالی، یا حتی تغییرات در قوانین و مقررات باشد. در ادامه، مهم‌ترین دلایل متروکه شدن کالا را به‌طور کامل بررسی می‌کنیم:
1. عدم پرداخت به موقع حقوق و عوارض گمرکی
یکی از رایج ترین دلایل متروکه شدن کالا، ناتوانی یا عدم اقدام صاحب کالا برای پرداخت حقوق و عوارض گمرکی است. این حقوق شامل مالیات، هزینه های ترخیص و سایر عوارض قانونی است که بدون تسویه آن ها، ترخیص کالا ممکن نیست.
2. تأخیر یا نقص در ارائه مدارک ترخیص
ترخیص کالا نیازمند ارائه مدارکی از جمله فاکتور فروش، بارنامه، و گواهی های موردنیاز است. در صورتی که این مدارک به موقع به گمرک ارائه نشود یا ناقص باشد، کالا در انبار گمرک باقی می‌ماند.
در ادامه دیگر دلایل متروکه شدن کالا را می آوریم:
- 3. مشکلات مالی و ارزی
- 4. تغییرات ناگهانی در قوانین و مقررات گمرکی
- 5. مشکلات حمل‌ونقل
- 6. عدم هماهنگی با کارگزار گمرکی
- 7. مشکلات قانونی یا حقوقی
- 8. مشکلات مربوط به کیفیت یا سلامت کالا
- 9. توجه ناکافی به مهلت های قانونی
- 10. مشکلات ناشی از تحریم ها
نتیجه گیری
دلایل متروکه شدن کالا در گمرک می‌توانند بسیار متنوع باشند، اما اغلب با برنامه ریزی مناسب، هماهنگی دقیق با کارگزار گمرکی، و پرداخت به موقع حقوق و عوارض گمرکی قابل پیشگیری هستند. تجار باید از قوانین و مقررات گمرکی مطلع باشند و اقدامات لازم را در مهلت های قانونی انجام دهند تا از بروز مشکلات و هزینه های اضافی جلوگیری کنند.
